در دنیای رپ فارسی، نام آئین با صداقت، تجربه و نگاهی منتقدانه به جریان‌های غالب، شناخته می‌شود. او فعالیت حرفه‌ای خود را از اواخر دهه ۸۰ شمسی آغاز کرد. نخستین اثر رسمی‌اش در سال ۱۳۸۶ با همکاری هنرمندانی چون بابک تیغه منتشر شد. از آن زمان تاکنون، او آثار متعددی از جمله آلبوم، میکس‌تیپ (Mixtape) و سینگل ترک منتشر کرده، اگرچه خودش معتقد است تعداد کارهایش می‌توانست بیشتر باشد.
آغاز مسیر هنری و نگاه آئین به رپ فارسی
آئین در سال‌های ابتدایی فعالیت، با لیبل چریک همکاری داشت و در شکل‌گیری آن نقش مؤثری ایفا کرد. در طول مسیر هنری‌اش، با رپرها و هنرمندان مختلفی از جمله اشکان، بهرام، نوید صدر، سعید، امید صفیر و پوریا کابوس همکاری یا تبادل نظر داشته است.
آثار ابتدایی او در فضای رپ زیرزمینی و با محتوای عمیق و تأمل‌برانگیز تولید می‌شدند. اما در سال‌های اخیر، آئین تصمیم گرفت با موج جدید رپ فارسی همراه شود. این تغییر در قطعاتی مثل «پاپی چولو»، «سوشی» و… به‌وضوح دیده می‌شود.
به باور آئین، این تغییر صرفاً یک ریبرندینگ سطحی نبوده بلکه تلاشی برای نشان دادن انعطاف‌پذیری و توانایی او در روایت موضوعات مختلف با لحن و امضای شخصی‌اش است. او معتقد است یک رپر موفق باید بتواند درباره هر موضوعی بخواند، همان‌طور که در آثار متنوع هنرمندانی چون Eminem دیده می‌شود.
فاصله گرفتن از زیرزمین و جذب مخاطب جدید
هم‌زمان با این تغییرات، آئین توانست مخاطبان جدیدی از فضای Mainstream جذب کند. البته، این مسیر باعث شد برخی از طرفداران قدیمی‌اش از او فاصله بگیرند. با این حال، آئین این تجربه را مثبت ارزیابی می‌کند و معتقد است که تنوع در سبک و موضوع، نشانه بلوغ یک هنرمند است.
نقدهای صریح بر وضعیت رپ فارسی
یکی از ویژگی‌های برجسته آئین، صراحت در بیان دیدگاه‌ها است. او اعتقاد دارد که تمرکز بیش از حد برخی رپرها روی آمار، ویو، و تعداد پخش، باعث افت کیفیت آثار شده است. از نظر او، معیار واقعی موفقیت یک قطعه موسیقی، ماندگاری آن در ذهن و دل شنونده است. او به نمونه‌هایی مانند آثار رضا پیشرو اشاره می‌کند که با وجود سادگی در ترانه و کورس، حس نوستالژی ایجاد می‌کنند و بارها شنیده می‌شوند.
آئین همچنین به تفاوت‌های نسلی در فضای رپ اشاره می‌کند. به گفته او، نسل جوان‌تر از نظر دلیوری (Delivery) و تکنیک شعری پیشرفت داشته‌اند، اما برخی آثارشان فاقد عمق یا تنوع در فلو (Flow) هستند، در حالی‌که آثار قدیمی‌تر با هر بار گوش دادن، کشف تازه‌ای را به همراه داشتند.
خداحافظی از رپ؛ پایانی بدون بازگشت
آئین اخیراً از تصمیم خود برای خداحافظی از رپ فارسی گفته است؛ تصمیمی که برخلاف تصور رایج، نه از سر ناامیدی یا بازگشت نمایشی، بلکه از حس صادقانه‌ای به نام «پایان» نشأت می‌گیرد. او می‌گوید: «چیزی تمام شده، نباید به زور ادامه‌اش داد.»
او معتقد است زمانی می‌رسد که یک رپر باید بپذیرد دیگر انگیزه و کشش لازم را ندارد. در حال حاضر، علاقه آئین به سمت حوزه‌هایی چون ویرایش (Editing)، موسیقی‌های Soft Rock و Jazz متمایل شده و دیگر دغدغه سابق نسبت به رپ فارسی را ندارد.
چرایی کم‌شنیده شدن برخی هنرمندان نسل قبل
آئین از این‌که بسیاری از رپرهای بااستعداد نسل خود، مثل امید صفیر یا پوریا کابوس، دیده و شنیده نمی‌شوند، ابراز ناراحتی می‌کند. او این وضعیت را در شأن آن‌ها نمی‌داند، حتی اگر خود آن هنرمندان تمایلی به دیده شدن نداشته باشند. از نظر آئین، برخی از هنرمندان هم‌نسلش نیز باید با موسیقی رپ خداحافظی کنند و وارد فاز تازه‌ای از زندگی شوند.
همکاری در رپ فارسی؛ فرصت از دست رفته
یکی از انتقادهای آئین، کمبود همکاری میان نسل‌های مختلف رپرهاست. او معتقد است همکاری میان هنرمندان باتجربه می‌تواند به احیای فضای رپ فارسی کمک کند، اما به‌دلیل تفاوت‌های اخلاقی، حساسیت‌ها و وسواس در ایده‌ها، این همکاری‌ها به‌ندرت اتفاق می‌افتد.
او همچنین اشاره می‌کند که هیچ‌گاه به‌طور کامل در هیچ‌یک از جریان‌های اصلی، چه Underground و چه Mainstream، پذیرفته نشده است. به باور او، صداقت بی‌پرده‌اش و برخی عوامل دیگر در این مسئله بی‌تأثیر نبوده‌اند.
ریشه‌های هنری در خانواده
آئین از خانواده‌ای با پیشینه هنری می‌آید. پدرش، نامی پتگر، از نقاشان سرشناس و هم‌دوره آیدین آغداشلو بوده است. عموی بزرگ‌ترش، نیما پتگر، در ایتالیا نقاشی خوانده و چهره‌ای مطرح در این حوزه بوده است. عموی دیگرش، مانی پتگر، مستندساز و دستیار محسن مخملباف در فیلم نوبت عاشقی بوده است. مادرش، مرسده لسانی، مترجم شناخته‌شده کتاب‌های روانشناسی و نخستین مترجم آثار کریشنامورتی (Jiddu Krishnamurti) در ایران است.
با وجود چنین پیشینه‌ای، آئین علاقه‌اش به نقاشی را کم‌رنگ توصیف می‌کند، اما می‌گوید که عشق به سینما و ویرایش را از خانواده به ارث برده است.
جمع‌بندی
آئین با ۱۵ سال فعالیت در رپ فارسی، مسیر پرفراز و نشیبی را طی کرده و همواره بر اصالت، خلاقیت و صداقت هنری تأکید داشته است. او اکنون از صحنه رپ خداحافظی کرده، اما باور دارد که مهم‌ترین چیز، ادامه یافتن جریان هنری، چه در فضای زیرزمینی و چه در جریان اصلی، است. به باور او، آثار خوب باید شنیده شوند و همکاری‌های مؤثر می‌توانند فضای رپ فارسی را به سوی پویایی و تنوع بیشتر هدایت کنند.
لینک ها و منابع
