علی جعفری پویان یکی از شناختهشدهترین چهرهها در میان نوازندگان ویولن در ایران است؛ هنرمندی که بیش از بیست و پنج سال است با دقت، تعهد و حساسیت حرفهای، در قلب فعالیتهای موسیقایی ایران حضور دارد. از همکاری با ارکسترهای بزرگ گرفته تا تولید آلبومهای شخصی، از اجراهای استودیویی تا برنامهریزی و برگزاری رویدادهای فرهنگی، جعفری پویان نمونهای از یک موسیقیدان کامل است؛ هم در نقش نوازنده، هم در جایگاه فعال فرهنگی.
از کودکی تا دانشگاه؛ شکلگیری مسیر هنری
روحیه هنری علی جعفری پویان از کودکی با او همراه بود. علاقهاش به سینما، و فضای هنری خانوادهاش—از جمله پدر علاقهمند به ویولن، پسرعموهای پدر که نوازنده ویولنسل بودند، و برادرش ایمان جعفری پویان—همگی او را بهسمت موسیقی سوق دادند. ورود به هنرستان موسیقی نخستین گام جدی او بود، اما نقطه تحول زمانی رقم خورد که استادانی همچون حسین علیزاده و ابراهیم لطفی وارد مسیر آموزشیاش شدند. علی جعفری پویان پس از هنرستان، تحصیلات خود را در دانشگاه آزاد ادامه داد و سپس در دانشگاه هنر در مقطع کارشناسی ارشد با گرایش «نوازندگی ساز جهانی» فارغالتحصیل شد. او همزمان با تحصیل، فعالیت حرفهای خود را نیز آغاز کرد تا آموختههای تئوریک را با تجربه میدانی تلفیق کند.
همکاری با ارکسترها و تجربههای متنوع در ژانرهای مختلف
نخستین تجربه حرفهای جعفری پویان از سال ۱۳۷۵ با ارکستر سمفونیک صدا و سیما آغاز شد؛ دورانی که به گفته خودش، یکی از دورههای درخشان این ارکستر بود. پس از آن با ارکسترهای مطرحی چون ارکستر سمفونیک تهران، ارکستر فیلارمونیک، و ارکستر موسیقی ملی ایران همکاری کرد. حضور در ارکستر ملی، نگاه او به موسیقی ایرانی را تغییر داد و زمینهای برای پیوند عمیقتر او با این موسیقی فراهم کرد.
از دیگر فعالیتهای مهم او میتوان به همکاری با ارکستر فرهنگسرای نیاوران و مشارکت در تاسیس گروه زهی پارسیان اشاره کرد؛ گروهی که با تمرکز بر استقلال هنری و اجرای آثار فاخر، آلبوم «مرگ فرشته» را منتشر کرد. او دلیل توقف فعالیت گروه را فضای پرتنش درونی و اختلافات میان نوازندگان میداند.
ضبط استودیویی؛ دقت، تعهد و نقش مکمل
ورود به دنیای ضبط استودیویی در سال ۱۳۷۶ برای علی جعفری پویان فصلی جدید بود. او در پروژههای گوناگونی از موسیقی پاپ، موسیقی فیلم، کلاسیک و ایرانی حضور داشته است. خودش میگوید: «در استودیو، من نوازندهای هستم که بدنه موسیقی را تقویت میکنم، نه مالک ایده.» او انتخاب پروژهها و همکارانش را با وسواس انجام میدهد و باور دارد که در موسیقی نمیتوان دروغ گفت؛ خروجی باید کیفیت داشته باشد، فارغ از روابط و آشناییها.
او در تمام این سالها کوشیده از نسلهای جوانتر حمایت کند و آنها را از آسیبهای روحی احتمالی دور نگه دارد. با اینکه از حسادت و رقابتهای ناسالم در این مسیر بینصیب نبوده، اما ایمان دارد که کیفیت و صداقت حرفهای، نهایتاً حرف اول را میزند. همچنین به نقش مهم روابط انسانی، ادب اجتماعی و مدیریت شخصی در موفقیت حرفهای اشاره میکند.
آلبومها و پروژههای مستقل؛ جستوجوی صدای شخصی
جعفری پویان تا امروز سه آلبوم شخصی با نامهای «رد انگشتان من»، «تا ابد ابری» و «بوسه بر بالهای پروانه» منتشر کرده است؛ مجموعههایی که بازتابی از ذائقه موسیقایی او و اجرای آثار آهنگسازان مختلفاند. هدف او از انتشار این آلبومها، نه تنها حفظ و معرفی آثار ضبطشده در استودیو، بلکه ارائه نگاهی متفاوت به سونوریته و بیان ویولون است.
او همچنین تعدادی تکآهنگ منتشر کرده است؛ برخی به شکل برداشت آزاد از آثار ماندگار مانند «نینوا» از حسین علیزاده، و برخی دیگر بهعنوان ادای احترام به هنرمندانی چون داریوش مهرجویی. جعفری پویان تلاش میکند در آثارش مرزی میان موسیقی فکری و موسیقی تفننی ترسیم کند تا راهی نو برای علاقهمندان و هنرجویان ویولن باز کند.
سال نوای موسیقی ایران؛ جشن سپاسگزاری و دیدهشدن
در میان فعالیتهای فرهنگی او، برگزاری سال نوای موسیقی ایران جایگاه ویژهای دارد. این رویداد سالانه با هدف تجلیل از اساتید و هنرمندانی برگزار میشود که شاید در جریان رسمی موسیقی، آنطور که باید، دیده نشدهاند. جعفری پویان با دعوت از موزیسینهای برجستهای مانند حسین علیزاده بهعنوان اعضای هیئت انتخاب، سعی کرده تا فرآیند انتخاب چهرهها منصفانه و مستقل باشد.
او معتقد است که موسیقیدانها باید به جای رقابتهای مخرب، فرهنگ سپاسگزاری و همدلی را گسترش دهند. «سال نوا» تلاش میکند تا نهتنها به هنرمندان انگیزه دهد، بلکه روح امید را در دل جامعه موسیقی زنده نگه دارد. جعفری پویان همچنین تأکید دارد که این جشن باید در آینده، همه ژانرهای موسیقی را پوشش دهد و گسترهاش فراتر از حال حاضر باشد.
جمعبندی: نقشآفرین مؤثر در موسیقی معاصر ایران
علی جعفری پویان با سابقهای درخشان در نوازندگی ویولون، حضور در ارکسترهای مطرح، فعالیت مستمر در ضبطهای استودیویی، و برگزاری رویدادهایی چون سال نوای موسیقی ایران، بهدرستی یکی از چهرههای اثرگذار موسیقی امروز ایران است. او با رویکردی دقیق، انسانی و مسئولانه، همواره تلاش کرده است تا کیفیت را در مرکز فعالیت خود نگه دارد، نسلهای بعدی را حمایت کند، و سهمی در معرفی جهانی موسیقی ارزشمند ایرانی داشته باشد.