بامداد

بامداد از چهره‌های باسابقه و شناخته‌شده در عرصه‌ی هیپ‌هاپ فارسی است. او نزدیک به پانزده سال است که نه‌تنها به تولید آثار رپ می‌پردازد، بلکه حضوری فعال در بحث و تحلیل درباره‌ی وضعیت این خرده‌فرهنگ دارد. فعالیت حرفه‌ای او از دوران نوجوانی آغاز شد و از همان ابتدا، نگاه انتقادی و دغدغه‌مندش نسبت به جریان غالب در رپ فارسی قابل‌توجه بود.

از نگاه بامداد، هیپ‌هاپ فارسی در سال‌های اخیر از جهات مختلف رشد کرده است: افزایش حجم تولید آثار، فراهم شدن راه‌های سالم‌تر برای کسب درآمد، ساده‌تر شدن همکاری میان هنرمندان، و دسترسی بهتر به افرادی با دغدغه‌های مشترک. همچنین، امروز فضا برای ورود چهره‌هایی که پیش‌تر به دلیل محدودیت‌های مختلف امکان حضور نداشتند، بازتر شده است.

با این حال، او به دو مشکل بنیادین اشاره می‌کند که به باورش، سال‌هاست هیپ‌هاپ فارسی را با چالش مواجه کرده‌اند: اول، نبود نقد جدی و مستمر. به اعتقاد بامداد، اغلب آن‌چه به‌عنوان نقد ارائه می‌شود، یا غیرحرفه‌ای‌ست، یا با حواشی شخصی آمیخته شده و از مسیر اصلی خود منحرف شده است. او ریشه‌ی این ضعف را در عدم درآمدزایی نقد و همچنین نیاز به دانش، استمرار، و زاویه‌دید تحلیلی می‌داند. از نظر او، نقد مؤثر در حوزه رپ الزاماً به دانش موسیقایی نیاز ندارد، بلکه به درک عمیق جریان‌های این ژانر و توان تحلیل محتوا وابسته است. او معتقد است رپ فارسی حداقل به ده منتقد جدی و حرفه‌ای نیاز دارد تا به بلوغ برسد.

مسئله دوم، نبود تاریخ‌نگاری برای هیپ‌هاپ ایران است. بامداد بر اهمیت مستندسازی وقایع و آثار تأکید دارد و معتقد است که عدم آگاهی نسل جوان‌تر از گذشته‌ی هیپ‌هاپ فارسی، آسیب‌زاست. از دید او، این خلأ تاریخی نیز به‌خاطر نبود انگیزه مالی و دشواری‌های تحقیق و گردآوری اطلاعات به وجود آمده است.

از شور جوانی تا تولید ایده‌محور

مسیر هنری بامداد در طول زمان دستخوش تغییراتی جدی شده است. او می‌گوید رابطه‌اش با کار حالا شکلی از “عشق و نفرت” به خود گرفته است. شور و اشتیاق سال‌های نخست جای خود را به نوعی تمرکز بر ایده‌های ذهنی داده که تنها انگیزه‌ی او برای ادامه‌ی کار هستند. او تلاش می‌کند ایده‌ی اصلی خود را بدون توجه به فشارهای بیرونی، فضای رپ فارسی، یا توقعات مخاطب، به بهترین شکل اجرایی کند. از نظر او، عدم تحقق برخی آرزوهای اولیه مثل برگزاری کنسرت، نوعی دلسردی طبیعی ایجاد کرده، اما این ایده‌ها هستند که او را به حرکت وا‌می‌دارند.

بامداد معتقد است که آثارش از نظر تأثیرگذاری، قدرت بالایی دارند. این موضوع باعث شده او در انتخاب واژه‌ها و موضوعات خود، دقت و وسواس بیشتری به خرج دهد. او بر این باور است که در شرایط اجتماعی ملتهب امروز، ساخت اثری که بی‌ربط به جامعه باشد، نوعی نادیده‌گرفتن حقیقت است. او این گرایش را نه ناشی از وظیفه، بلکه حاصل طبیعی زیستن در بستر این جامعه می‌داند.

موضع‌گیری سیاسی و پایبندی به استقلال هنری

بامداد با صراحت از نظام رسمی و مجوزهای دولتی فاصله می‌گیرد. به باور او، تلاش برای دریافت مجوز یکی از بدترین تصمیم‌هایی‌ست که یک هنرمند می‌تواند بگیرد. او با ساختار سانسور و کنترل‌گر نظام فرهنگی رسمی مخالف است و حتی در بهترین شرایط نیز حاضر به همکاری با سیستمی که هنرمندان را محدود یا سرکوب می‌کند، نیست. برای او، این موضع‌گیری بخشی از مبارزه‌ی هنری و شخصی‌اش محسوب می‌شود.

او همچنین از هنرمندانی که به خاطر حفظ استقلال خود، پیشنهادهای مالی وسوسه‌انگیز را رد کرده‌اند، با احترام یاد می‌کند. در مقابل، معتقد است کسانی که جذب سیستم شده‌اند، اغلب با تحقیر قدرت مواجه شده‌اند و استقلال فکری و هنری‌شان را از دست داده‌اند.

نگاه تاریخی به هنر و مخاطب

بامداد به تنوع ژانری در هیپ‌هاپ باور دارد و حتی در آثار عامه‌پسند یا سطحی هم ردپای واقعیت اجتماعی را می‌بیند. او ارزش یک اثر را در ماندگاری و قابلیت فهم در طول زمان می‌بیند، نه در میزان پیچیدگی یا پیام‌های استعاری بیش‌ازحد. از نظر او، هنرمند نباید مخاطب را رها کند و اگر اثر به‌سادگی درک نمی‌شود، باید از طریق ابزارهایی مانند نقد یا گفت‌وگو به فهم آن کمک کرد.

نقد ساختارهای مخرب در کامیونیتی هیپ‌هاپ

او از مشکلات ساختاری موجود در جامعه‌ی هیپ‌هاپ نیز غافل نیست. از جمله رواج تبلیغات سایت‌های شرط‌بندی که به نظرش لطمه جدی به اعتبار و فرهنگ این موسیقی زده‌اند. او بر این باور است که هنرمندان باید نسبت به انتخاب‌های خود و پیامدهای فرهنگی آن‌ها آگاه باشند، چرا که این انتخاب‌ها مستقیماً بر کیفیت و اعتبار کارشان تأثیر می‌گذارد.

آینده‌ی پلاک و دعوت به همکاری مستقل و حرفه‌ای

بامداد در کنار پیمان، دیگر عضو گروه پلاک، به بازسازی و گسترش این پروژه می‌اندیشد. آن‌ها به دنبال جذب صداها، قلم‌ها و ایده‌های تازه هستند تا خون جدیدی به رگ‌های پلاک تزریق کنند. هدف آن‌ها ایجاد یک فضای مستقل و سالم برای تولید است، محیطی که حمایت‌گر باشد، نه محدودکننده.

او تأکید می‌کند که اعضای جدید نباید در گذشته‌ی پلاک حل شوند، بلکه باید به تکامل آن کمک کنند. فرآیند انتخاب افراد نیز بیشتر بر پایه‌ی شناخت شخصی و چشم‌انداز همکاری طولانی‌مدت خواهد بود. بامداد در پایان توصیه‌ای جدی به همکارانش دارد: تلاش کنید برای یکدیگر افراد امنی باشید، به اصول حرفه‌ای و اخلاقی پایبند بمانید، به‌ویژه در این روزهای سخت. او این روحیه را برای رشد و بقای فرهنگ هیپ‌هاپ ایران حیاتی می‌داند.

امکان ارسال دیدگاه وجود ندارد!