همایون مجدزاده، نوازنده گیتار الکتریک، آهنگساز و مغز متفکر پشت گروه موسیقی کهتمیان، یکی از چهرههای متمایز موسیقی متال در ایران است. فعالیت حرفهای او نه تنها حاصل سالها تمرین و تجربه در زمینه موسیقی متال است، بلکه بازتابی از مسیر پرچالشیست که هنرمندان این سبک در ایران پشت سر میگذارند.
موسیقی متال در ایران: از سوءتفاهم تا سانسور
موسیقی متال در ایران همواره در تقابل با محدودیتها، سوءبرداشتها و انگهای نادرستی چون “شیطانپرستی” قرار داشته است. مجدزاده معتقد است این نوع برخوردها نه مبنای فرهنگی دارند و نه تاریخی. اما مشکل تنها به این موانع بیرونی ختم نمیشود؛ از دید او، یک بنبست درونی نیز وجود دارد که باعث عقبماندن این سبک در ایران شده است.
نبود صنعت موسیقی متال در ایران
مجدزاده معتقد است که متال در ایران هنوز به یک صنعت موسیقایی تبدیل نشده است. در نبود تهیهکنندههای حرفهای، امکان برگزاری کنسرتهای زنده وجود ندارد، و همین باعث میشود هیچ انگیزهای برای سرمایهگذاری شکل نگیرد. این چرخهی معیوب منجر به افت کیفیت تولید و عدم جذب لیبلهای بینالمللی میشود. در واقع، نبود زیرساخت برای اجراهای رسمی، مسیر رشد هنرمندان این ژانر را به بنبست میکشاند.
او با اشاره به آمار صحنه موسیقی در آمریکا (برای مثال در دوران Glam Metal دهه ۸۰) که در آن از میان هر دههزار بند تنها یکی به شهرت میرسید، بر لزوم گستردگی فعالیتها و شکلگیری یک جامعه واقعی از موزیسینهای فعال تأکید میکند. در حالی که در ایران، در شهری چند میلیونی، کمتر از ۲۳۰ بند وجود دارند که موسیقی اورجینال تولید میکنند؛ آن هم بدون مجوز، در فضاهایی محدود با مخاطبانی نهایتاً ۲۰۰ نفره.
عقبماندن آثار و رنج تاخیر
از نگاه مجدزاده، یکی از دردناکترین تجربیات برای یک موزیسین، تأخیر در انتشار آثار است. او از آلبوم نخست گروه اکسیر (2005) به عنوان مجموعهای “بیهدف” یاد میکند که صرفاً به دلیل دسترسی به استودیوی رایگان ضبط شد. دومین آلبوم، وجود مجازی (2007)، بدون کلام بود و بیشتر جنبه تجربی داشت، اما همچنان فاصله زیادی با تصویر ذهنی اولیهی او از کهتمیان داشت.
جستجو برای صدا: از وکال خشن تا آلبوم رستاخیز
سالها تلاش برای یافتن خوانندهای که بتواند ایدهی اصلی مجدزاده از ترکیب موسیقی شرقی، فضاسازی عرفانی، و حالوهوای تاریک با فرم الکتریک را اجرا کند، به نتیجه نرسید. در نتیجه، او خودش به اجرای Harsh Vocals پرداخت و حاصل آن دو آلبوم کلیدی شد:
- Risen From The Ashes
- Aurad
با این حال، این آثار هم بهطور گسترده منتشر نشدند. فشارها برای دریافت مجوز و نبود فرصت اجراهای زنده، انگیزهی لازم برای انتشار رسمی را از بین برده بود.
در سال ۲۰۲۲، پروژهی متفاوتی با حضور مهدی تفکری، خواننده سنتی، آغاز شد. این همکاری که به آلبوم رستاخیز منجر شد، تلاشی بود برای استفاده از صداهای ایرانی در بستر موسیقی متال و احیای ایدههایی که سالها خاک خورده بودند. گرچه فضای سنگین و دارک در این آلبوم کمرنگتر شده بود، اما هدف مجدزاده از تولید آن، ارائه پل ارتباطی بین موسیقی متال و مخاطب ایرانی بود.
توصیه برای نسل جدید موزیسینها
همایون مجدزاده معتقد است که یکی از اشتباهات پرتکرار موزیسینهای ایرانی، نگهداشتن طولانیمدت آثار بدون انتشار است. او میگوید این کار تنها منجر به فرسایش روحی هنرمند میشود و شدیداً توصیه میکند که آثار، حتی در ابتداییترین حالت ممکن، بلافاصله در پلتفرمهایی مانند Spotify ،SoundCloud ،YouTube و Instagram منتشر شوند تا در تاریخ موسیقی ثبت شوند.
چالش انسجام گروهها در موسیقی متال ایران
یکی دیگر از چالشهای بزرگ، حفظ انسجام اعضای گروه در نبود درآمد و حمایت حرفهای است. مجدزاده به تجربههای ناخوشایند احساسی و ریزش اعضای گروه در طول مسیر اشاره میکند و معتقد است نبود یک Frontman با هویت مشخص که بتواند همخوانی و آهنگسازی را با هم پیش ببرد، یکی از نقاط ضعف صحنهی متال ایران است. در حالی که در بسیاری از گروههای موفق دنیا، چنین فردی محور اصلی گروه است و تغییر سایر اعضا لطمهای به ساختار بند وارد نمیکند.
آینده کهتمیان و نگاه به بیرون
با وجود تمام سختیها، همایون مجدزاده اکنون مصمم است که قطعات اصلی گروه که با وکال انگلیسی اجرا شدهاند ولی تاکنون منتشر نشدهاند، را در پلتفرمهای آنلاین در دسترس قرار دهد. از نگاه او، این آثار به همراه آلبومهای Risen و Aurad، نمایانگر هویت واقعی گروه کهتمیان هستند.
او همچنان به دنبال راههایی برای اجرای زنده آثارش است، چه در قالب اجراهای کوچک و مستقل، چه با در نظر گرفتن مهاجرت برای دستیابی به فضای آزادتر هنری.
جمعبندی: مسیر سخت اما ارزشمند
همایون مجدزاده بر این باور است که موسیقی متال در ایران نیاز به اصلاحات ساختاری دارد و نمیتوان با اتکا به تلاش فردی و امید به یک آیندهی مبهم، مسیر را هموار کرد. او تأکید میکند که ثبت و انتشار آثار در زمان مناسب، مهمترین گام برای زنده نگهداشتن جریان موسیقی زیرزمینی در ایران است.