مانیکی، خواننده و هنرمند جوان متولد ۱۳ خرداد ۱۳۸۳، فعالیت حرفهای خود را با اجرای کاورهای مختلف در اینستاگرام آغاز کرد و خیلی زود توانست توجه مخاطبان را به خود جلب کند. یکی از نقاط عطف این مسیر، کاور قطعه «بلیک» از طاها عمرانی بود که دیده شدن مانیکی را سرعت بخشید.
شروع زودهنگام در هنرهای گوناگون
از همان کودکی، خانوادهی مانیکی او را در مسیر کشف استعدادهای هنری قرار دادند. او در کلاسهایی مانند موسیقی، تئاتر، نمایش خلاق، داستانگویی و داستاننویسی شرکت کرد و خیلی زود مشخص شد که موسیقی و بازیگری بیشترین جلب توجه را برایش دارند.
مانیکی یادگیری موسیقی را از سن ۷ یا ۸ سالگی و با حضور در دورههای موسیقی کودک آغاز کرد. ساز اصلیاش تار بود و جثهی کوچک آن زمانش باعث شد سازی اختصاصی برای او ساخته شود. استادش با تشویق او به خواندن همزمان با نواختن، متوجه شد که مانیکی میتواند دقیقاً در همان تنالیته ساز بخواند. این توانایی باعث شد تا در گروههای همنوازی سنتی نیز بهعنوان همخوان حضور داشته باشد. تشویقهای خالهی خوانندهاش نیز نقش مهمی در گرایش بیشتر او به آواز داشت.
از ۱۵ سالگی، آموزش آکادمیک آواز را آغاز کرد و این مسیر را به طور جدی ادامه داد.
فشار تحصیلی، وقفه در موسیقی، و بازگشت دوباره
مانیکی در دوران دبیرستان، دانشآموز رشته تجربی بود و با وجود علاقه شدید به موسیقی، تحت تأثیر فضای مدرسه و خانواده، تمرکز خود را برای مدتی روی درس و کنکور گذاشت. این تصمیم منجر به کنار گذاشتن نوازندگی تار شد؛ چیزی که امروز از آن بهعنوان یکی از تصمیمات اشتباه خود یاد میکند. فشارهای درسی و دوری از موسیقی، در سال پایانی دبیرستان باعث بروز حمله عصبی شد که حتی به بستری شدن در بیمارستان انجامید. این نقطهی بحرانی باعث شد تا او تصمیم بگیرد بار دیگر موسیقی را بهطور جدی در اولویت زندگیاش قرار دهد.
از موسیقی سنتی تا آشنایی با Jazz و Blues
مانیکی در ابتدا به موسیقی سنتی ایران علاقهمند بود و برخلاف همسالانش که به پاپ غربی مثل Taylor Swift و Katy Perry گوش میدادند، او شیفتهی صدای علیرضا قربانی، شجریان و اصفهانی بود. ورود به دنیای Jazz و Blues در حدود ۱۴ یا ۱۵ سالگی و از طریق یک گروه دوستانه رقم خورد. در این گروه، یک نوازندهی حرفهای electric blues و یک پیانیست jazz حضور داشتند که استعداد مانیکی را کشف کردند و او را به ادامه مسیر در این ژانرها تشویق کردند. آنها به او گفتند که رنگ صدای خاصش، که پیشتر در موسیقی سنتی سعی در تیره و بم کردن آن داشت، برای سبک Jazz مناسب است.
از آن پس، مانیکی آموزش تخصصی آواز را با تمرکز بر voice technique و jazz interpretation آغاز کرد. او با استادانی چون داریوش آذر و هاسمیک کاراپتیان همکاری کرده است. اگرچه کاراپتیان بیشتر در سبک کلاسیک فعالیت دارد، اما در آموزش Jazz نیز تجربه قابل توجهی دارد.
مانیکی معتقد است که یک خواننده حرفهای باید از تمامی ژانرها الهام بگیرد و با ابزارهای مختلف صوتی آشنا باشد. او به دنبال یادگیری نظریه موسیقی (music theory) در سطح پیشرفتهتر است، بهویژه برای آهنگسازی در سبک Jazz، اما محدودیت منابع آموزشی در ایران چالش بزرگی در این مسیر به شمار میرود.
نقش شبکههای اجتماعی و استفاده آگاهانه از Instagram
ورود مانیکی به جامعه موسیقی تا حدی اتفاقی اما با پشتکار همراه بود. او از اساتید مختلف در دورههای کوتاهمدت بهره برد تا بتواند از هرکدام چیزی بیاموزد. یکی از عوامل دیده شدن بیشتر او، حضور پررنگش در اینستاگرام و انتشار کاورها بود.
به گفتهی خودش، Instagram یک ابزار است برای نمایش هنرمند، نه اینکه هنرمند ابزار الگوریتم اینستاگرام شود. او باور دارد که کاور کردن نه تنها باعث جلب مخاطب میشود، بلکه فرصتی برای یادگیری و تحلیل آثار هنرمندان دیگر است.
بهویژه برای خوانندگان زن، که به دلیل نبود امکان تبلیغات رسمی مثل بنرهای کنسرت کمتر دیده میشوند، کاورهای موفق میتوانند نقش کلیدی در دیده شدن ایفا کنند. با این حال، مانیکی ترجیح میدهد فقط کاورهایی را منتشر کند که یا در تنظیم و اجرا نوآوری دارند، یا دستکم از نسخه اصلی قویترند.
هدف او از این فعالیتها، جذب مخاطب علاقهمند به سبک Jazz و Blues است تا بتواند در آینده آثار اورجینال خود را به شنوندگانی وفادار ارائه دهد. به همین دلیل قصد دارد با تثبیت این جامعهی مخاطب، روند کاور کردن را کندتر و انتشار آثار اصلی را افزایش دهد.
آثار اورجینال و همکاری با هنرمندان دیگر
تا به امروز، مانیکی تنها دو یا سه قطعه اورجینال منتشر کرده است. او همچنین همکاری موفقی با گروه «پالت» داشته که بهزودی منتشر خواهد شد. به گفتهی مانیکی، در این همکاری مانند یکی از اعضای رسمی گروه با او رفتار شده و حق نظر دادن و دستمزد منصفانه دریافت کرده است.
نقد فضای موسیقی ایران برای خوانندگان زن
مانیکی به صراحت از چالشهایی سخن میگوید که خوانندگان زن در فضای موسیقی ایران با آن مواجهاند. به گفتهی او، در بسیاری موارد حتی «حداقل وظیفه» در قبال همکاران زن رعایت نمیشود، چه برسد به حمایت واقعی.
او تجربهی ناخوشایندی را با یکی از چهرههای شناختهشدهی موسیقی هیپهاپ ایران نقل میکند که در ازای همکاری، از او دستمزد «حق فیت» خواسته و گفته بود که دارد او را معروف میکند. این در حالی است که همان هنرمند از اسپانسر هم برخوردار بوده است.
در مقابل، مانیکی تجربهای مثبت از همکاری با پالت را مثال میزند که در آن به عنوان یک همکار برابر شناخته شد. به باور او، فضای مردسالارانهی حاکم باعث شده برخی هنرمندان مرد فکر کنند تنها با «اجازه اجرا» دادن به زنان، لطف بزرگی کردهاند، و همین بهانهای برای پرداخت نکردن دستمزد یا عدم معرفی هنرمند زن میشود.
حمایت، همدلی و مسئولیت اجتماعی در هنر
مانیکی به اهمیت «حمایت درونجامعهای» تأکید دارد. به نظر او، هنرمندان باسابقهتر باید مسئولیت بیشتری در قبال نسل جدید، بهویژه زنان، احساس کنند. او اشاره میکند که برخی از ترس از دست دادن موقعیت یا مجوز، حتی از گذاشتن یک کامنت حمایتی هم خودداری میکنند. در حالی که همین رفتارها، تأثیر بزرگی بر شکلگیری یک فضای هنری برابرتر دارد.
مانیکی معتقد است هنرمندی که منافع شخصی را بر مسئولیت اجتماعی مقدم میداند، شاید فقط از لحاظ تکنیکی هنرمند باشد، نه از نظر معنایی و انسانی.